PROGRAM DLA UCZNIA DORIANA Z UPOŚLEDZENIEM UMYSŁOWYM W STOPNIU LEKKIM.
„Nauka i ćwiczenia – moje życie w radość zmienia”.
Opracowała: Jolanta Radomska
WSTĘP
Celem nauczania i wychowania jest przygotowanie młodego pokolenia do życia społecznego, zawodowego i kulturalnego. Cel ten realizowany jest inaczej wobec dzieci pełnosprawnych, a inaczej wobec niepełnosprawnych. Realizacja wszystkich celów zależy od rodzaju i stopnia upośledzenia oraz potrzeb rozwojowych dziecka. W klasach I – III dziecko upośledzone w stopniu lekkim powinno zdobyć podstawowe wiadomości o życiu społecznym i przyrodniczym najbliższego otoczenia, opanować umiejętność czytania i pisania, wykonywania podstawowych działań arytmetycznych, poznać proste figury geometryczne, nauczyć się posługiwania prostymi narzędziami i przyborami, a także przestrzegania zasad higieny i dbania o własne zdrowie. Ponadto trzeba nauczyć dziecko współdziałania w grupie, wyrabiać w nim wrażliwość na piękno przyrody, na estetykę życia codziennego, rozwijać jego zainteresowania i uzdolnienia muzyczne oraz plastyczne. Cele widziane od strony osobowościowej obejmują: korygowanie i usprawnianie zaburzonych funkcji, rozwijanie zdolności poznawczych potrzebnych do należytej obserwacji w otoczeniu (myślenia, uwagi, spostrzeżeń itp.), rozwijanie zainteresowań twórczych, wdrażanie do samowychowywania i samokształcenia. W związku z powyższym należy obrać właściwą, indywidualną drogę edukacyjną wobec uczniów, by osiągnąć wyznaczone cele. Program ten zawiera cele edukacyjne i treści nauczania, a także działania edukacyjne zmierzające do osiągnięcia wyznaczonych efektów. Ukierunkowany jest na potrzeby i psychofizyczny rozwój dziecka upośledzonego w stopniu lekkim. Oprócz troski o jego rozwój intelektualny, program ten kładzie duży nacisk na rozwój fizyczny dziecka, a mianowicie korygowanie wad postawy, który jest podstawą jego zdrowia i ogólnej sprawności. Mam nadzieję, że realizacja tego programu, przy współudziale rodziców i nauczycieli oraz uczniów, przyczyni się do sprawniejszego, pełnego radości, życia dzieci upośledzonych. SZCZEGÓŁOWE CELE EDUKACYJNE – CELE KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA Celem programu jest usprawnianie, korygowanie i kompensowanie zaburzonych psychofizycznych funkcji dziecka poprzez:
- kształtowanie koncentracji i uwagi,
- praca nad właściwą wymową,
- nauka analizy i syntezy wzrokowo – słuchowej wyrazów,
- kształtowanie umiejętności pisania,
- wdrażanie ucznia do rachowania (rozumienia działać arytmetycznych),
- wzbogacanie słownictwa,
- uwrażliwianie dziecka na piękno środowiska, przyrody i kultury,
- wdrożenie do umiejętności prawidłowego, bezpiecznego oraz samodzielnego poruszania się w swoim środowisku,
- pogłębianie wiedzy w zakresie znajomości zegara i kalendarza,
- kształtowanie prawidłowej postawy społeczno – etycznej,
- uwrażliwianie na potrzeby i uczucia innych,
- wdrażanie do dbałości o higienę osobistą i otoczenia,
- praca nad wyrównywaniem odchyleń w sferze psychoruchowej (wyuczenia konkretnych ćwiczeń rehabilitacyjnych),
- praca nad koordynacją ruchową i podniesienie ogólnej sprawności i wydolności fizycznej organizmu, usprawnianie w grach i zabawach ruchowych,
- usprawnianie manualne.
CELE SZCZEGÓŁOWE W zakresie wiadomości – przekazanie wiadomości dotyczących:
- rozmaitych zabaw, gier, wycieczek, ilustracji, form teatralnych, hodowli roślin,
- przekazanie sposobu realizacji ćwiczeń logopedycznych,
- sposobu analizy i syntezy wzrokowo – słuchowej,
- różnych form pisania tj. przepisywanie, kształtowanie umiejętności manualnych, prawidłowego posługiwania się przyborami do pisania, łączenia liter, umieszczania ich w liniaturze,
- rozumienia dwóch podstawowych działań arytmetycznych tj. dodawania i odejmowania poprzez zabawy matematyczne na konkretach,
- rozwijania słownictwa ucznia przez czytanie opowiadań, bajek, obserwacji otoczenia na wycieczkach i spacerach,
- przyrody poprzez jej obserwację na wycieczkach oraz żywych okazów,
- zasad prawidłowego i bezpiecznego poruszania się po drogach publicznych teoretycznie i praktycznie,
- znajomości zegara i kalendarza poprzez ćwiczenia na materiale obrazkowym,
- prawidłowej postawy społeczno – etycznej w różnych życiowych sytuacjach w szkole, w domu, w mieście, w sklepie, w autobusie itd.,
- potrzeb i uczuć innych w rozmaitych sytuacjach (stwarzanie sytuacji na lekcjach gimnastyki, na przerwach, kształtowanie prawidłowych odczuć względem innych, podczas pobytu np. w teatrze, z innymi dziećmi),
- dbałości o siebie i higienę osobistą (mycie rąk przez jedzeniem, po pracach plastyczno – technicznych, po ćwiczeniach gimnastycznych),
- odnośnie ćwiczeń manualnych na zajęciach w klasie (lepienie, rysowanie, malowanie, przeliczanie konkretów, odbijanie balonika, zbieranie różnych elementów z podłogi (w sferze małej motoryki) oraz nauka ćwiczeń gimnastycznych w sali gimnastycznej korygujących wady postawy (duża motoryka) oraz ćwiczenia usprawniające sferę psychologiczną poprzez zabawy i gry w zespole.
W zakresie umiejętności – wyposażenie dziecka w umiejętność:
- wykorzystywania zdobytej wiedzy w prowadzeniu przez dziecko rozmaitych zabaw, gier, hodowli roślin,
- prawidłowej wymowy,
- prawidłowej analizy i syntezy słuchowo – wzrokowej wyrazów,
- właściwego pisania tj. mieszczenia się w liniaturze, prawidłowego trzymania pióra, łączenia liter, przepisywania wyrazów i zdań,
- rozumienia dwóch podstawowych działań arytmetycznych tj. dodawania i odejmowania,
- stosowania nowych słów na podstawie wysłuchanych bajek, opowiadań, obserwacji otoczenia podczas wycieczek, spacerów,
- skupienie uwagi np. na ciekawostkach i żywych okazach przyrodniczych,
- poruszania się po drogach publicznych, stosowania podstawowych zasad,
- odczytywania czasu i posługiwania się kalendarzem,
- odpowiedniego zachowania społeczno – etycznego w różnych miejscach,
- wczuwaniu się w potrzeby innych,
- dbania o higienę osobistą,
- wykonywania podstawowych prac manualnych na zajęciach plastyczno – technicznych,
- wykonywania ćwiczeń korygujących wadę postawy w sali gimnastycznej,
- uczestnictwa w zabawach i grach w zespole.
W zakresie postaw – kształtowanie postawy:
- dążącej do wykorzystywania posiadanej wiedzy z zabaw, gier, wycieczek, ilustracji, form teatralnych, hodowli roślin w życiu codziennym, w kontaktach z ludźmi,
- dążącej do poprawy własnej wymowy,
- stosowania analizy i syntezy wzrokowo – słuchowej wyrazów,
- dążącej do rozumienia, że umiejętność pisania jest potrzebna w celu sprawniejszego porozumiewania się z innymi,
- dążącej do przyjmowania nowego słownictwa potrzebnego w swobodnej komunikacji międzyludzkiej,
- przekonanej o potrzebie rachowania (dodawania i odejmowania),
- otwartej na przekazywaną wiedzę dotyczącą ciekawostek i żywych okazów przyrodniczych,
- przestrzegającej podstawy zasad poruszania się po drogach publicznych,
- rozumiejącej upływ czasu, że należy kontrolować czas na zegarze i w kalendarzu,
- przestrzegającej zasad społeczno – etycznych,
- akceptującej uczucia i potrzeby innych,
- świadomej dbałości o higienę osobistą,
- czerpiącej radość z wykonywania prac manualnych na zajęciach plastyczno – technicznych,
- dążącej do samoegzekwowania nawyku wykonywania ćwiczeń korygujących wadę postawy,
- współuczestnictwa w zabawach i grach w zespole.
MATERIAŁ NAUCZANIA CYKL: SŁUCHANIE
- Słuchanie bajek czytanych przez nauczyciela oraz opowiadań.
- Słuchanie fragmentów bajek z płyt.
- Słuchanie utworów muzycznych.
- Słuchanie odgłosów przyrody.
- Słuchanie dźwięków instrumentów muzycznych.
- Rozpoznawanie znanych utworów muzycznych.
- Rozróżnianie liczby dźwięków.
- Reagowanie na dzwonek szkolny.
- Słuchanie dźwięków zegarów i komórki.
- Odbiór programów telewizyjnych.
- Wdrażanie do wyróżniania zdań pytających, wykrzyknikowych i oznajmujących.
- Słuchanie odgłosów z otoczenia i próby naśladowania ich dźwięków.
- Próby rozróżniania samogłosek i spółgłosek.
- Rozpoznawanie głosów rówieśników.
- Naśladowanie głosów zwierząt.
- Rozróżnianie dźwięków wysokich i niskich.
- Rozróżnianie piosenek szybkich i wolnych.
MÓWIENIE
- Nauka prawidłowej wymowy spółgłosek i samogłosek, sylab, wyrazów i zdań.
- Cwiczenia w analizie i syntezie wzrokowo – słuchowej wyrazów.
- Mówienie pełnym zdaniem.
- Kształtowanie wypowiedzi poprawnych pod względem gramatycznym.
- Opisywanie i opowiadanie.
- Niwelowanie wulgaryzmów.
- Posługiwanie się językiem w sposób komunikatywny.
- Używanie zwrotów grzecznościowych.
- Wzbogacanie słownictwa.
- Tworzenie słowników tematycznych.
- Nadawanie nazw ogólnych.
PISANIE
- Ćwiczenia manualne dotyczące przepisywania.
- Ćwiczenia w dorysowywaniu dalszego ciągu szlaczków.
- Ćwiczenia wdrażające do mieszczenia się w liniaturze.
- Ćwiczenia w zakolorowywaniu.
- Uzupełnianie luk w wyrazach i zdaniach.
- Poprawne zapisywanie imienia, nazwiska, adresu, numeru telefonu domowego, daty urodzenia, nazwy szkoły.
- Praca nad estetyką pisania.
- Układanie wyrazów z rozsypanki literowej i zdań z wyrazów.
- Pisanie z pamięci i ze słuchu wyrazów i krótkich zdań.
- Rozwiązywanie krzyżówek i wdrażanie do rozwiązywania rebusów.
- Kształtne zapisywanie cyfr.
CZYTANIE
- Czytanie tytułów bajek i czasopism.
- Analiza i synteza słuchowo – wzrokowa wyrazów.
- Głośne, poprawne i wyraziste czytanie sylab, wyrazów, zdań, krótkich tekstów.
- Ciche czytanie ze zrozumieniem zdań i krótkich tekstów.
- Odczytywanie liczb, znaków i działań matematycznych.
- Nauka czytania podstawowych skrótów: ul., m, pt.,kg, l, cm.
- Odczytywanie symboli informacyjnych i znaków drogowych.
- Odczytywanie nazw pomieszczeń szkolnych np. sekretariat, biblioteka, pielęgniarka.
- Czytanie z mapy Polski: nazw miast, rzek, morze Bałtyckie, góry.
RACHOWANIE
- Nauka dodawania i odejmowania w zakresie 10.
- Przeliczanie do 100.
- Wskazywanie sąsiadów liczb.
- Umieszczanie liczb na osi liczbowej.
- Wdrażanie do rozwiązania równania typu 1 + = 4
- Przeliczanie przedmiotów.
- Zapis znaków: +, -, =.
- Wdrażanie do porównywania liczebności zbiorów: mniej, więcej, tyle samo.
- Liczenie elementów zbioru na żywo w terenie.
- Zabawy matematyczne na atrakcyjnych konkretach.
OBSERWACJE I BADANIA
- Odczyt pełnych godzin na zegarze.
- Praktyczne korzystanie z kalendarza.
- Codzienna obserwacja pogody i zmian zachodzących w przyrodzie.
- Obserwacja przyrody na żywo np. las, pole, łąka, zbiorniki wodne, ogród, sad, park.
- Obserwacja stanów skupienia wody.
- Obserwacja gospodarstw domowych.
- Przyswajanie takich pojęć jak: doba, dzień, noc, tydzień, miesiąc, rok.
- Orientacja w stosunkach przestrzennych.
- Mierzenie i odczytywanie temperatury za pomocą termometru.
- Obserwacja cech różnych przedmiotów. Określenie ich wielkości, barwy, kształtu, faktury, przeznaczenia i zastosowania.
- Poznawanie obiektów miejskich tj. kościół, stacja PKP i PKS, rynek, sklepy, szewc, poczta, biblioteka miejska, bank.
- Obserwacja samochodów na ulicy. Rozróżnianie samochodów osobowych od autobusów i ciężarówek.
- Rozpoznawanie i nazywanie barw podstawowych.
- Rozpoznawanie monet: złoty i grosz.
- Liczenie pieniędzy.
- Zabawa w sklep.
- Oglądanie teatrzyków, filmów, dzieł sztuki, modeli.
- Wskazywanie postaci występujących w bajkach, filmach, opowiadaniach i historyjkach obrazkowych.
- Rozróżnianie utworów wierszowanych.
- Wskazywanie na uproszczonej mapie Polski swojwj miejscowości.
- Oszczędne korzystanie z materiałów plastycznych.
- Dobieranie barw przedmiotów zgodnie z rzeczywistością.
- Uświadamianie z korzystania ze zmysłów.
- Obserwowanie zachowania się zwierząt.
- Praktyczne, samodzielne kierowanie się do swojego domu idąc ze szkoły i z domu do szkoły – orientacja w przestrzeni.
- Krajobraz w najbliższej okolicy.
- Oszczędność wody i światła.
- Zanieczyszczenia środowiska.
- Zbieranie odpadów użytkowych do ich wykorzystania.
- Porównywanie ciężaru niektórych przedmiotów.
- Obserwacja pracy ludzi: fryzjer, piekarz, szewc, sprzedawca, bibliotekarka, nauczycielka, woźny.
- Korzystanie z podstawowych narzędzi technicznych.
- Praca w domu: zabawy z mąką i wodą, lepienie, zabawy w pieczenie ciasta.
TWÓRCZOŚĆ I AKTYWNOŚĆ WŁASNA
- Swobodne wypowiedzi na dowolny temat.
- Swobodne wypowiedzi na temat ilustracji.
- Naśladownictwo zachowań dorosłych, odgrywanie ról.
- Wcielanie się w postaci z bajek i opowiadań (naśladowanie ruchów zwierząt i ludzi).
- Śpiewanie piosenek i łączenie piosenek z pokazem.
- Wygłaszanie wierszy na pamięć.
- Wytwory z plasteliny, masy solnej.
- Malowanie ilustracji na dowolny temat.
- Stosowanie różnorodnych technik plastyczno – technicznych tj. wydzieranka, odbijanka, obrysowywanie, naklejanie, stemplowanie, kopiowanie.
- Łączenie różnych technik plastyczno – technicznych.
- Surówki i sałatki, kanapki.
- Posługiwanie się sztućcami.
- Nakrywanie do stołu.
- Muzykowanie na cymbałkach, bębenku, trójkącie itd.
- Komponowanie z powtarzających się elementów.
- Wykonywanie przestrzennych form tj. ozdoby choinkowe, kwiaty, kotyliony itd.
- Kulturalne zachowanie się przy stole.
- Czynny udział w zabawach szkolnych i uroczystościach.
ZACHOWANIE OSTROŻNOŚCI I BEZPIECZEŃSTWA W szkole:
- przestrzeganie zasad bezpiecznego zachowania się na boisku szkolnym podczas przerw, w sali gimnastycznej, w klasie, z rówieśnikami na korytarzu,
- odpowiednie korzystanie z pomieszczeń i sprzętu szkolnego,
- ostrożne korzystanie z narzędzi i urządzeń technicznych,
- rozpoznawanie znaków alarmowych i informacyjnych.
Poza szkołą:
- rozpoznawanie i przestrzeganie znaków drogowych i sygnalizacji świetlnej,
- właściwe zachowanie się na chodniku, przejściu dla pieszych, na przystanku, w autobusie, skrzyżowaniu, przejazdach kolejowych,
- ostrożne zachowanie się wobec nieznajomych i przypadkowo napotkanych zwierząt,
- zachowanie bezpieczeństwa podczas zabaw na śniegu, lodzie, w pobliżu jezdni, zbiorników wodnych, placów budowy, placu zabaw,
- znajomość numerów telefonów alarmowych (policja, straż pożarna, pogotowie),
- praca wojska, policji, straży dla bezpieczeństwa ludzi.
DBAŁOŚĆ O ZDROWIE I POSTAWĘ CIAŁA
- Właściwy dobór stroju do pogody.
- Unikanie czynników zagrożenia zdrowia tj. nadmiar słońca, przemarzanie, przegrzanie, przemoknięcie.
- Znajomość takich zagrożeń jak: alkohol, tytoń, zbiorniki wodne, narkotyki.
- Właściwe odżywianie się i wypoczywanie.
- Znajomość zdrowych produktów odżywczych i składników mających znaczenie sla zdrowej żywności.
- Przyjmowanie właściwej postawy ciała – przeciwdziałanie przykurczowi lewej ręki poprzez ćwiczenia kształtujące prawidłową postawę ciała:
- ćwiczenia rozciągające przykurcze mięśniowe,
- ćwiczenia wzmacniające mięśnie osłabione,
- ćwiczenia koordynacji ruchowej,
- ćwiczenia elongacyjne,
- ćwiczenia antygrawitacyjne,
- ćwiczenia z elementami lekkoatletyki: biegi, rzuty, skoki,
- ćwiczenia kształtujące podzielność uwagi na większą liczbę czynności,
- rozwijające orientację za pomocą zmysłów: wzroku, słuchu i równowagi,
- wycieczki,
- sporty zimowe,
- zabawy i gry ruchowe,
- aktywność sportowa wg zainteresowań ucznia,
- czynny odpoczynek na świeżym powietrzu,
- korzystanie z pomocy dorosłych w trudnych sytuacjach tj. skaleczenia.
HIGIENA CIAŁA
- Znajomość budowy ciała.
- Częste mycie rąk.
- Higiena uzębienia.
- Właściwe korzystanie z urządzeń sanitarnych w domu i poza nim.
- Korzystanie z różnych środków higienicznych i własnych przyborów toaletowych (ręcznik, mydło, pasta, szczoteczka).
- Przestrzeganie zasad higieny podczas przygotowywania posiłków.
- Przyjmowanie właściwej postawy podczas pracy przy stole, biurku.
- Wyposażenie i oświetlenie kącika ucznia.
PROCEDURY OSIĄGANIA SZCZEGÓŁOWYCH CELÓW EDUKACYJNYCH Aby osiągnąć cele edukacyjne proponuję uwzględnić rozwój poznawczy i emocjonalny, możliwości odtwórcze i percepcyjne oraz tempo nabywania umiejętności praktycznych. Jego rozwój powinien być potraktowany bardzo indywidualnie. Osiągnięcia dziecka wyznacza poziom jego możliwości. Czas i tempo pracy należy dostosować wg możliwości intelektualnych i emocjonalnych dziecka. Sukces winien być odnoszony bez czynnika rywalizacji z rówieśnikami. Realizacji programu towarzyszyć powinna przyjemność, radość tworzenia, poczucie własnej wartości, świadomość swoich możliwości, wiara w siebie, smakowanie sukcesu, optymizm. Metodami pomocnymi w prowadzeniu zajęć edukacyjnych mogą być:
- Metoda „ośrodków pracy” w której bardzo ważne jest pobudzanie zmysłów poprzez 3 etapowy proces uczenia się: obserwację, asocjację i ekspresję, czyli spostrzeganie, kojarzenie i wypowiadanie się. W niej wzajemnie uzupełniają się metody oparte na obserwacji słownej i praktycznym działaniu wspomagane metodami uczenia przez naśladownictwo i metodami wzmacniania pozytywnego.
- Metoda programowego uczenia się i usprawniania – uczeń wdraża określone zadania usprawniające ruchowo lub ćwiczy według przygotowanego przez nauczyciela programu.
- Metoda ścisła – polega na ruchu odwzorowanym z pokazu lub słownej instrukcji np. postawa stojąca z ramionami na biodrach.
- Metoda zabawowo – naśladowcza – polega na naśladowaniu ogólnie znanych wzorów ruchowych. Dziecko ilustruje ruchem znane czynności zwierząt, pracę maszyn oraz zjawiska przyrody np. poruszamy się jak „gąsienica” – poprzez zgięcia podeszwowe palców stóp.
- Metoda zabawowo – klasyczna – polega na prowadzeniu zajęć poprzez gry i zabawy ruchowe z elementami ruchu korekcyjnego.
- Metoda bezpośredniej celowości ruchu – polega na wykonywaniu przez dziecko szeregu postawionych zadań, stanowiących dla niego bezpośredni, zrozumiały i atrakcyjny cel np. usiądźcie w siedzie o nogach ugiętych, chwyćcie piłkę stopami i po wyrzucie jej w górę schwytajcie rękoma.
OSIĄGNIĘCIA UCZNIA Dziecko po realizacji programu powinno usprawnić swoje zaburzone funkcje psychofizyczne. Uczeń wie:
- jak bawić się, grać, hodować rośliny, wcielać się w niektóre role, skupiać uwagę na ilustracjach,
- jak wykonywać niektóre ćwiczenia w wymowie,
- jak przeprowadzać analizę i syntezę wzrokowo – słuchową,
- jak posługiwać się długopisem by ładnie pisać i wie jak mieścić się w liniaturze, jak łączyć litery,
- jak się dodaje i odejmuje na konkretach i bez,
- że na wycieczkach należy obserwować,
- jak poruszać się po drogach publicznych teoretycznie, a przede wszystkim praktycznie,
- która jest godzina i data,
- jak się zachować w różnych sytuacjach życiowych (w szkole, mieście, w sklepie itd.),
- że inni też mają swoje potrzeby i uczucia, które należy uwzględniać,
- jak dbać o higienę ciała,
- jak wykonywać pewne prace ręczne np. lepić, malować, rysować,
- ćwiczyć nie tylko indywidualnie ale i w zespole.
Uczeń potrafi:
- bawić się, grać, hodować rośliny, odgrywać role, obserwować,
- wymawiać prawidłowo pewne opracowane słowa na miarę jego możliwości,
- przeprowadzić analizę i syntezę wzrokowo – słuchową wyrazów,
- prawidłowo trzymać przybór do pisania, starannie pisać w liniaturze i łączyć litery,
- dodawać i odejmować w zakresie 20 na konkretach i bez,
- stosować nowe słowa,
- obserwować na wycieczkach,
- poruszać się po drogach publicznych przynajmniej praktycznie,
- odczytać pełną godzinę zegarową i korzystać z kalendarza,
- odpowiednio zachować się w różnych sytuacjach życiowych,
- dostrzec, że inni też mają swoje potrzeby i uczucia, które należy szanować,
- dbać o swoją higienę,
- wykonywać pewne prace manualne, wykonywać ćwiczenia indywidualnie i zespołowo.
Uczeń przyjmuje postawę:
- chętną do zabaw, gier, hodowli roślin, odgrywania ról, obserwacji,
- dążącą do staranniejszego wymawiania słów,
- przekonaną o tym, że analiza i synteza wzrokowo – słuchowa wpływa na efekty czytania,
- dążącą do podniesienia efektów pisania,
- zainteresowaną dodawaniem i odejmowaniem do 20,
- świadomą, że rozwijanie słownictwa ułatwia komunikację,
- otwartą na obserwację przyrody,
- odpowiedzialną za swoje bezpieczeństwo na drogach publicznych,
- świadomą upływu czasu,
- dostosowaną do różnych sytuacji życiowych,
- odczuwającą potrzeby i przeżycia innych,
- dążącą do samoegzekwowania nawyku higieny osobistej,
- chętną do prac manualnych oraz otwartą na korzystanie z różnych form ruchu.
ZAŁOŻENIA DYDAKTYCZNE I WYCHOWAWCZE Pracując z dziećmi upośledzonymi umysłowo w stopniu lekkim zauważyłam pewne różnice rozwojowe. Większość z nich to dzieci upośledzone nie tylko umysłowo ale także fizycznie. Aby im dopomóc w jak najszerszym zakresie podjęłam trud ciężkiej pracy związanej z korygowaniem zaburzeń nie tylko w sferze intelektualnej, ale także psychoruchowej. Postanowiłam przeciwdziałać temu zjawisku na wszystkich zajęciach indywidualnych. Niezmiernie pomocne okazały się zajęcia gimnastyki korekcyjnej u koleżanki specjalistki. W związku z powyższym opracowałam program, w którym założenia i efekty są widoczne już dziś. Wierzę, że Dorian przezwycięży swoje opory, uwierzy w siebie i w przyszłości będzie cieszyć się zdrowiem jak i efektami nie tylko dydaktycznymi ale i związanymi z jego sferą fizyczną, dzięki której będzie sprawnie funkcjonował w społeczeństwie. Do tego przyczynią się też rodzice, którzy są chętni i otwarci na przyjmowanie coraz to lepszych rozwiązań i propozycji w sferze rozwoju psychofizycznego, czerpiąc radość nawet z najmniejszego osiągnięcia. Założeniem przedstawionego pragramu jest usprawnienie, korygowanie i kompensowanie zaburzonych psychofizycznych funkcji dziecka, a także przekonanie środowiska rodzinnego do celowości podejmowanych działań na rzecz zdrowia i dobra dziecka. Jednym z podstawowych zadań jakie stawia przed nauczycielem „Podstawa Programowa Kształcenia Ogólnego MEN” jest:
- Uświadomienie uczniom, że wspólnoty takie jak: rodzina, środowisko lokalne i ojczyzna stanowią wielką wartość w życiu każdego człowieka i że każdy ma wobec tych wspólnot obowiązki.
- Uczenie zwyczajów, obyczajów i właściwych zachowań w środowisku rodzinnym, wobec kolegów szkolnych i nauczycieli.
- Uczenie właściwych zachowań w stosunku do zwierząt i otaczającej przyrody.
- Rozpoznanie poziomu sprawności warunkującego opanowanie przez uczniów podstawowych umiejętności: czytania, pisania i liczenia; odpowiednio do tego prowadzenie ćwiczeń usprawniających.
- Kształtowanie właściwych nawyków higienicznych.
- Zapoznanie dzieci z polską i światową klasyczną literaturą dziecięcą.
Program ten ściśle koreluje z założeniami Podstawy Programowej Kształcenia Ogólnego. EWALUACJA PROGRAMU Celem ewaluacji jest ocena stopnia realizacji programu i skuteczności zastosowania metod. Posłużę się w tym celu ewaluacją kształtującą i podsumowującą wykorzystując model SWOT. Przykładowe pytania pozwolą zebrać dane do sporządzenia ewaluacji.
- Czy dziecko stara się słuchać i stosować się do poleceń?
- Czy potrafi dokonywać analizy i syntezy wzrokowo – słuchowej wyrazów?
- Czy liczy coraz lepiej w zakresie 20?
- Czy technika pisania uległa poprawie?
- Czy uwidacznia się samodzielność i znajomość ważnych zasad w poruszaniu się po drogach publicznych?
- W jakim stopniu poprawie uległa wymowa i zasób słów?
- Czy dziecko potrafi współdziałać w zabawach i grach indywidualnie i zespołowo?
- Czy rodzice mobilizują dziecko do przestrzegania zasad higieny ciała?
- Czy nauczyciel podjął próbę korygowania zaburzeń psychofizycznych?
- Czy ćwiczenia korekcyjne zawarte w programie korzystnie wpłynęły na podniesienie sprawności psychofizycznej dziecka?
- Czy rodzice dowiedzieli się jakie ćwiczenia powinno wykonywać dziecko w celu skorygowania wady postawy i przykurczu ręki?
- W jakich obszarach działań dziecko najchętniej realizuje się w domu?
- Czy dziecko wykazuje większą koncentrację uwagi i dłużej skupia uwagę na obserwowanym przedmiocie czy zjawisku?
- Czy technika pisania uległa poprawie?
- Czy uczeń lubi przychodzić na zajęcia szkolne?
- Czy dziecko chętnie uczestniczyło w realizacji programu?
BIBLIOGRAFIA
- G. Bartosiak, G. Falkowska, S. Lewicka, L. Ogonowska, K. Włodarczyk „Program Nauczania Szkoły Podstawowej Specjalnej dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim”, Warszawa, 2000, WSiP
- „Nauczanie w klasach I – III szkoły specjalnej” praca zbiorowa pod redakcją Ireny Stawowy – Wojnarowskiej, Warszawa 1981, WsiP
- I. Polkowska „Praca rewalidacyjna z dziećmi upośledzonymi umysłowo w szkole życia”, Warszawa 1994
- „Nauczanie dzieci upośledzonych umysłowo w klasach specjalnych” praca pod redakcją Haliny Borzyszkowskiej, Warszawa 1987
- I. Wald, D. Stomma, E. Garlicka, R. Garlicki „Jak przygotować do życia dziecko umysłowo upośledzone”, Warszawa 1972
- J. Carr „Pomoc dziecku upośledzonemu”, Warszawa 1984
|